این گزارش کارآموزی با فرمت Word بوده و قابل ویرایش است همچنین آماده پرینت می باشد

موضوع : گزارش کارآموزی شیمی در پالایشگاه نفت

گزارش کارآموزی شیمی در پالایشگاه نفت : عظمت صنايع نفت كه زماني كوتاه در صف بزرگ ترين صنايع سنگين جهان قرار گرفته است ، مديون تكنولوژي پيشرفته ي آن است كه تمام قدرت علمي و دانش بشري قرن بيستم را به خدمت گمارده است . خصوصيات واحدهاي پالايش نفت را شايد بتوان در پيچيدگي ماده ي اوليه آن به لحاظ شيميايي و حجم زياد ماده ي اوليه از نظر فيزيكي خلاصه كرد . همين خصوصيات تكنولوژي خاصي را براي صنايع پالايش نفت به وجود آورده كه آن را از تكنولوژي عمومي صنايع شيمايي متمايز مي سازد .

در حال حاضر مشكل مي توان قسمت هايي از زندگي انساني را نام برد كه مشتقات نفت در آن مستقيم يا غير مستقيم نقشي نداشته باشد . نيروي محركه ي ماشين ها و موتور هاي ديزل به وسيله ي بنزين و نفت گاز تأمين مي شود . كليه قسمت هاي متحرك موتورها از روغن هاي نفتي استفاده مي كنند . در داروسازي كاربرد فراوده هاي نفتي هر روز زيادتر مي شود و بالاخره صنايع عظيم پتروشيمي از گازها و ساير فراورده هاي نفتي مايه مي گيرد . سال 1859 به عنوان سال تولد صنعت نفت ذكر شد ، ليكن تاريخ استفاده از فراورده هاي نفتي به شكلي كه در طبيعت وجود دارد و به شكل محدود آن خيلي قديمي تر است .استفاده از نفت به قديمي ترين تمدن هاي بشري در كشورهايي كه نفت و قير در سطح زمين پيدا مي شده ،بر مي گردد.

ثابت شده كه در چين در حدود 200 سال قبل از ميلاد مسيح براي استخراج آن تا اعماق قابل ملاحظه و با روش ضربه اي كه هنوز نيز مورد استفاده است حفاري كرده اند.ولي با وجود اين آشنايي بشر به نفت و موارد كاربرد آن علت عقب ماندگي اين صنعت را معلول به عواملي چند دانسته اند كه مهمترين را بايد در نقص دستگاه هاي تقطير دانست ، زيرا در اواخر قرن 18 بود كه دستگاه هاي تقطير به سبب پيشرفت تنوري هاي جديد حرارتي تكميل شد و در مقياس صنعتي مورد استفاده قرار گرفت .نكته ي ديگر آنكه پيشرفت صنعت نفت و توليد زياد مواد نفتي محتاج مصرف و در نتيجه تفاضاي زياد براي فرآورده هاي نفتي بود . ابتدا در مناطق نفت خيز تنها فراورده ي مورد استفاده كه به مقياس تجاري توليد شده نفت چراغ بود ، كه جاي روغن هاي نباتي حيواني را كه قبلاً‌ براي روشنايي استفاده مي شد ،گرفت ( برش نفت چراغ به طور متوسط فقط در حدود 10% از كل نفت خام را تشكيل مي دهد ) . قسمت بنزين و باقي مانده ي تقطير يعني سوخت موتور ها و سوخت هاي مايع كه حال ، يكي از مهمترين و با ارزش ترين فرآورده هاي نفتي است ، هيچ گونه ارزشي نداشت. فرآورده هاي ديگر نفتي مانند بنزين ، نفت گاز ، روغن ها و موم ها ، سوخت هاي مايع و مواد آسفالتي كم كم در طول سال ها مورد استفاده پيدا كرد . ليكن صنعت نفت مدت هاي مديدي هنوز شكل ابتدايي داشت . افزايش ناگهاني مصرف بنزين به عنوان سوخت موتورها ي درون سوز ، پيشرفت هاي فني زيادي را ايجاب كرد تا توليد بتواند جواب گوي تقاضا و مصرف باشد . به اين ترتيب مي توان گفت كه افزايش زياد ماشين هاي سواري محرك اصلي پيشرفت سريع صنعت نفت در قرن ماست .

واحد هاي تقطير : همانطور كه قبلاً گفته شد نفت خام در چهار مخزن 1024 ، 1025 ، 1026 و 1027 ذخيره مي شود و مقداري آب و املاح و نمك آن ته نشين مي شود كه بايد آنها را تخليه نمود . هر ليتر آب در اثر حرارت كوره حجمش 1700 برابر مي شود كه باعث افزايش فشار و از بين رفتن سيني هاي برج تقطير مي شود ، اين آب اگر همراه نفت وارد برج تقطير انرژي لازم دارد كه خارج شود ، آب رطوبت ايجاد مي كند ، رطوبت وارد محصولات مي شود و مشكل ايجاد مي كند و همين طور فشار برج را بالا مي برد . نمك ها كه شامل كلريدها و ... مي باشند ، يك سري رسوب كرده و روي مبدلها مي نشينند و باعث اتلاف انرژي مي شوند و يك سري با هيدروليز شدن ، تركيب اسيدي داده و باعث خوردگي مي شوند . اين نفت خام بوسيله پمپ هاي A,B,C,D 107 كه دو تاي آنها در حال كار و دو تاي ديگر خارج از سرويس هستند از مخازن گرفته مي شود . فشار توليدي اين پمپ ها در حدود Psi 400 مي باشد . اين پمپ ها نفت خام را از طريق يك لوله به سمت مبدلها مي فرستند . نخستين مرحله پالايش ، تقطير نفت خام در فشار نزديك به جو مي باشد . براي انجام اين كار نفت خام را از مخازن پالايشگاه توسط تلمبه به كوره اي فرستاده و آنرا حرارت مي دهيم تا گرم شود و به راحتي بتوان مواد سبك آنرا از مواد سنگين جدا نمود. اما قبل از آنكه نفت خام را وارد كوره نمائيم آنرا از يكسري مبدل حرارتي عبور مي دهيم كه قدري آنرا گرم كنيم . اين مبدل هاي حرارتي مبدل هايي هستند كه براي سرد نمودن فرآورده هاي برج تقطير استفاده مي شوند . بوسيله اين مبدل ها كه شباهت به لوله هاي دو جداره دارند ( مبدل Shell & Tube ) ما فرآورده اي را كه قرار است خنك شود و به مخزن فرآورده ها هدايت شود سرد كرده و نفت خام را كه قرار است حرارت ديده و گرم شود گرم مي كنيم . بدين طريق ما در مقدار سوخت لازم جهت افزايش دماي نفت خام صرفه جويي مي كنيم . دماي نفت خام در لحظه ورود به برج تقطير در اتمسفر يك حدود 325 درجه فارنهايت مي باشد. اگر نفت خامي كه وارد كوره مي شود دمايش پايين باشد قطعاً تلفات گرمايي فراوان خواهيم داشت ، در ضمن ممكن است به خطوط لوله آسيب برسد ، به همين دليل سع مي شود دماي نفت خام قبل از ورود به كوره به حدود 300 الي 400 درجه فارنهايت برسد. نفت خام پمپ شده به سمت مبدل 105 مي رود ، اما قبل از ورود به اين مبدل بايد از طريق يك لوله فرع به آن آب تزريق شود به دليل اينكه در نفت خام مقداري نمك وجود دارد و بايد اين نمك از نفت خام جدا شود. زيرا نمك باعث خوردگي لوله ها و يا رسوب و انسداد در برخي مجار مي شود . آب بصورت دستي اضافه مي شود مقدار مصرفي آب را آزمايشگاه مشخص مي كند ولي چون معمولاً مقدار نمك موجود در نفت خام زياد است حداكثر مقدار آب اضافه مي شود . اگر بخواهيم رنجي را براي آب اضافه شده به نفت در نظر بگيريم ، بين 3تا 10 در صد حجمي مي باشد كه بستگي به API ( دانسيتيه نفت خامي است كه به وسيله يك هيدرومتر تعيين مي شود كه اين هيدرومتر درجه بندي اش توسط موسسه نفت آمريكا تعيين شده است ) دارد . هر قدر API كمتر باشد چون دانسيته نفت خام بيشتر است درنتيجه مقدار اب اضافه شده نيز بيشتر خواهدبود. نمك هايي كه در نمك گير جدا نمي شود را بايد جدا كرد كه براي اين كار از سود سوزاور 14 تا 20 درصد استفاده مي شود ، پس از آن نفت خام وارد مبدل 105 مي شود و در قسمت لوله هاي آن جريان جريان پيدا مي كند . از قسمت پوسته اين مبدل گازوئيل محصول استريپر (102-V) كه در قسمت بعد راجع به آن توضيح داده مي شود مي گذرد . دماي نفت خام در اين مبدل از حدود 78 درجه فارنهايت به 100 درجه مي رسد و سپس وارد مبدل 104 مي شود و از قسمت لوله هاي آن مي گذرد . از قسمت پوسته اين مبدل نفت سفيد محصول (103-V) عبور مي كند . پس از عبور نفت خام از مبدل 104 اين نفت خام از طريق لوله به سمت دو مبدل A,B 103 پيش مي رود و قبل از ورود به آنها دو شاخه مي شود . يك شاخه وارد مبدل A 103 و شاخه ديگر وارد مبدل B 103مي شود و از قسمت لوله هاي اين دو مبدل عبور مي كند ، از قسمت پوسته اين دو مبدل نفت سفيد به عنوان reflax برج تقطير عبور داده مي شود .

نفت خام سپس وارد مبدل E101 و سپس وارد مبدل F 101مي شود و در هر دو آنها از لوله ها مي گذرد ، از قسمت پوسته اين دو مبدل نيز نفت كوره عبور مي كند . نفت خام پس از خروج از مبدل هاي E,F101 به سمت ظرف نمك گير (desalter) ( 113-V)پيش مي رود و تحت فشار bar 20از قسمت زير اين ظرف به آن وارد مي گردد و از يك مخزن ديگر اب با فشار bar 25بوسيله پمپ هاي A,B 120از زير به مخزن تزريق مي شود . در ظرف نمك گير املاح و نمك در آب حل و از نفت خام جدا مي شود . بوسيله جريان برق 5/1 -1 آمپر و با اختلاف پتانسيل 25000 ولت كه بصورت AC مي باشد نفت خام يونيزه شده و نمك ها در آب حل مي شوند كه در اتاق كنترل لامپي نصب شده است و اگر جريان برق قطع شود اين لامپ روشن شده و به Boardman هشدار مي دهد .

براي اينكه امولوسيون راحت جدا شود ظرفي را طراحي كرده اند كه به وسيله دو تلمبه كوچك اين عمل انجام مي شود ، در اين پالايشگاه چون امولوسيون شديد نيست لزومي ندارد كه از دي امولسي فاير (ماده اي كه براي جدا كردن محلول آب و نمك از نفت خام استفاده مي شود) استفاده شود. يك خروجي هم از قسمت زير مخزن آب و ناخالصي ها را جدا مي كند و چون سطح آب بايد كنترل شود تا مواد نفتي خارج نشود به همين دليل از شير كنترل (112-LRC) در مسير استفاده شده است و پس از عبور دادن از مبدل آبي 120- E آن را تخليه مي كنند . پنج لوله كه از ارتفاعات مختلف مخزن نمك گير خارج مي شوند و پنج شير متصل به آنها ميزان سطح آب و نفت خام را در ظرف مشخص مي كنند. اگر بخواهيم سطح دو مايع كه كاملاً در تماس با هم هستند . مثلاً سطح آب و نفت خام را در ظرف نمك گير مشخص كنيم ازL.I.I ( Ievel indicator interface) استفاده مي كنيم . اين سيستم در اتاق كنترل قرار مي گيرد و سطح دو مايع را مشخص مي كند. به علت بالا بودن وزن مخصوص آب ، از شير پاييني معمولاً آب خارج شده و از شير بالايي نيز نفت خام خارج مي گردد . در داخل واحد نمك گير دما 230 درجه فارنهايت و فشار bar25 است . نفت خام پس از نمك گير از قسمت بالاي نمك گير خارج شده و از طريق يك لوله به سمت مبدل هاي E-102A,B و E-101 A.B.C.Dمي رود .اين خط لوله قبل از ورود به مبدل ها دو شاخه مي شود. شاخه اول به ترتيب وارد قسمت پوسته مبدل هاي 102A ، 101 C و بعد 101D مي شود كه از قسمت لوله هاي مبدل 102A گازوئيل محصول V-102 مي گذرد و از قسمت لوله مبدل هاي 101C.Dنيز نفت كوره عبور مي كند. شاخه دوم نيز به ترتيب وارد قسمت پوسته مبدل هاي 102B و 101A و 101 B مي شود . از لوله هاي مبدل 102 B گازوئيل محصول 102-V و از قسمت لوله مبدل هاي 101A,B نفت كوره عبور مي كند.

دو خط لوله نام برده پس از عبو كردن از مبدل هاي بالا دوباره با هم يك لوله را تشكيل مي دهند و به قسمت موسوم به چهار پاس كوره مي روند . در قسمت چهار پاس لوله اصل چهار قسمت مي شود و هر كدام وارد يكي از پاس هاي A,B,C,D مي شود. اين پاس ها دو به دو با هم به سمت كوره (101-H) رفته بطوري كه دو پاس C و A از طريق خط لوله از دو قسمت روبروي هم وارد كوره مي شوند و هر كدام يك چهارم از سطح داخل كوره را پوشش مي دهند ، دو پاس B,D نيز به همين شكل از دو قسمت مقابل ديگر كوره وارد آن شده و داخل كوره را مي پوشانند . علت اينكه خوراك با چهار مسير وارد كوره مي شود افزايش سطح تماس است ، چون مصمئناً سطح تماس بين چهار خط لوله كه هر خط لوله (هرپاس) 54 لوله را شامل مي شود بيشتر و جلوگيري از اتلاف دما كمتر است . هر پاس شامل 20 لوله عمودي و 34 لوله افقي مي باشد كه در مجموع اين چهار پاس پس از ورود به كوره 136 لوله افقي و 80 لوله عمودي را تشكيل مي دهند تا سطح تماس بيشتر شده و حرات شعله بتواند به همه جاي لوله ها برسد در قسمت بالاي كوره لوله ها افقي و قسمت پايين لوله ها عمودي هستند . علت آن كه در بالا لوله ها افقي است ، جلوگيري از خروج حرارت است چون سطح تماس آنها بيشتر است . در كوره 6 مشعل وجود دارد كه نفت خام را گرم مي كنند . دماي كوره بستگي به دانسيته نفت خام دارد و بسته به آن تعداد مشعل هاي روشن را تعيين مي كنند ولي فشار درهر حال ثابت است . اگر نفت خام نفت شهر باشد چون سبكتر است دما بايد حدود 605 درجه فارنهايت باشد و اگر نفت خام اهواز باشد چون سنگين تر است دما بايد حدود 635 درجه باشد . براي سوخت كوره از سلاپس (مواد زائد) ، نفت كوره (مازوت) و يا گاز استفاده مي شود . كه در حال حاضر بيشتر از گاز استفاده مي شود . اگر پمپ 107 (Fule Pump) كه خوراك پالايشگاه را تأمين مي كند از كار بيفتد براي جلوگيري از آسيب رسيدن به لوله هاي كوره يك كليد ايمني نصب شده است كه خوراك را قطع مي كند. لوله هاي كوره معمولاً آلياژي از كروم هستند . لوله هاي نگهدارنده كه در معرض مستقيم آتش هستند 50 درصد كروم دارند . چون كروم گران است بقيه لوله ها 5 درصد كروم دارند . دماي نفت خام پس از خروج از كوره به حدود 630 درجه فارنهايت يم رسد و پس از آن از طريق يك خط لوله وارد برج تقطير (101-v) مي گردد . شكل (100unit) crude oil مسير كلي نفت خام را از مخازن تا ورود به برج تقطير نشان مي دهد . برج تقطير داراي 38 سيني مي باشد كه بالاترين سيني ، سيني شماره 1 و پايين ترين سيني ، سيني شماره 38 مي باشد . فشار داخل آن در حدود فشار اتمسفر است و دما در قسمت هاي پاييني 630 و در قسمتهاي بالاي برج حدود 260 درجه است كه اين اختلاف دما باعث مي شود ذرات سبكتر و با چگالي كمتر به سمت بالاي برج حركت كنند . بر روي تمام لوله هاي كه به برج وارد و از آن خارج مي شوند دماسنج (ترموكوپل هايي) قرار داد كه دما را كنترل مي كنند . سيني ها از نوع babble cap مي باشند . لازم به ذكر است نفت خامي كه در اين پالايشگاه بيشتر استفاده مي شود نفت خام اهواز است .

نفت خام نفت شهر با وجود آنكه نفت خام سبكي است و اين بسيار خوب است ولي مواد گوگردي بسيار زيادي دارد كه باعث ايجاد مشكل مي شود . به هميم دليل كمتر از آن استفاده مي شود . نفت خام از قسمت كمر وارد برج تقطير مي شود . از قسمت پايين برج تقطير نفت كوره گرفته مي شود و اين نفت كوره وارد پمپ هاي B ،A101 با فشار توليدي Psi 130مي شود . قسمت اصلي نفت كوره خروجي از پمپ به مبدل ها مي رود و يك شاخه از آن نيز به عنوان برگشتي (reflax) به برج تقطير برگشت داده مي شود . زيرا جريانهاي برگشتي نوعي كنترل كننده براي ما محسوب مي شوند . اين جريانها مقدار محصول خروجي ما را بطور متناسب تنظيم مي كنند . بر خلاف نفت خام كه سعي مي شد دماي آن تا حد ممكن بالا رود ، از اين مرحله به بعد بوسيله مبدل هاي كه در آنها مواد سرد تر جريان دارد ، كوشش مي شود كه دماي محصول تا حد ممكن پايين آيد . چرا كه بالا بودن دماي محصول در موقع ذخيره شدن علاوه بر آسيب هاي كه ممكن است در مخازن بوجود آورد ، احتمال انفجار و آتش سوزي نيز بوجود مي آيد . چرا كه بالا بودن دماي محصول در موقع ذخيره شدن علاوهبر آسيب هاي كه ممكن است در مخازن بوجود آورد ، احتمال انفجار و آتش سوزي نيز بوجود مي آيد . چرا كه بالا بودن دماي محصول در موقع ذخيره شدن علاوه بر آسيب هاي كه ممكن است در مخازن بوجود آورد ، احتمال انفجار و آتش سوزي نيز بوجود مي آيد . شاخه ديگري كه از پمپ هاي B، 101A خارج شده است و به سمت مبدل ها مي رود نيز خود به دو شاخه تقسيم مي شود . يكي از اين لوله ها وارد مبدل ها ي D، 101C شده و لوله ديگر وارد مبدل هاي B، 101Aمي شود .

از قسمت پوسته اين چهار مبدل نيز نفت خام عبور مي كند . دو لوله خروجي از مبدل ها دوباره با هم يكي شده و وارد پوسته مبدل هاي F، 101E مي شوند . از داخل لوله هاي اين دو مبدل نيز نفت خام مي گذرد . پس از خروج نفت كوره از اين دو مبدل به خط لوله اي كه آنرا حمل مي كند نفتا تزريق مي شود . علت تزريق نفتا به اين خاطر است كه چون در پالايشگاه كرمانشاه نقتاي توليدي مصرف عمده اي ندارد به همين دليل براي رقيق تر شدن نفت كوره و گازوئيل به آنها نفتا افزوده مي شود . نفت كوره اي كه در پالايشگاه كرمانشاه توليد مي شود يكي از مرغوب ترين انواع نفت كوره مي باشد . زيرا در اين پالايشگاه قسمت هايي مثل برج تقطير در خلاء‌، واحد visbreaker و واحد آسفالتينگ وجود ندارد و مواد سبك نفت كوره بطور كامل از آن جدا نمي شود . در ضمن تزريق نفتا نيز يكي از عوامل مر غوبيت نفت كوره به شمار مي رود . نفت كوره قبل از آن كه وارد قسمتي شود كه نفتا به آن تزريق شود وارد قسمتي مي شود كه داراي چهار پنكه بزرگ است و 115A, B,C.D-fan نام دارد . در اين مرحله هواي خنك به لوله ها برخورد مي كند و موجب پايين آمدن مجدد دماي نفت كوره مي شود . دماي نفت كوره به هنگام خروج از اين بخش به حدود 190 درجه فرنهايت ني رسد و سپس اين خط لوله به سمت مخزن نفت كوره رفته تا در آنجا ذخيره گردد . شكل fuel oil & gas oil (100 unit ) . ازسيني شماره 31 برج تقطير يك لوله خارج مي شود كه حاوي گازوئيل است . همان طور كه مي دانيم هر چه از قسمت پايين برج به سمت بالا برويم دما مرتباً كاهش يافته و مواد سنگين كمتر شده و بر مواد سبك افزوده مي شود . گازوئيل پس از خروج به سمت استريپر (102-v) مي رود . قبل از ورود به اين برج يك شاخه از آن جدا شده و بوسيله پمپ 102 كه داراي حدود 90 پوند بر اينچ فشار است به سمت مبدل ها پمپ مي شود . از قسمت پوسته اين مبدل ته مانده برج 106 مي كذرد . كه شامل بنزين سبك و بنزين سنگين مي باشد .

شاخه ديگر لوله گازوئيل وارد لوله هاي مبدل 113 مي شود . از قسمت پوسته اين مبدل ته مانده برج 106 مي گذرد . كه شامل بنزين سبك و بنزين مي باشد . شاخه ديگر لوله گازوئيل وارد لوله هاي مبدل 113 مي شود . كه از پوسته اين مبدل تا مانده برج 108 كه همان بنزين سنگين مي باشد عبور مي كند . دو لوله محتوي گازوئيل پس از خروج از اين دو مبدل در محلي دوباره با هم تشكيل يك لوله را داده و به عنوان جريان بر گشتي وارد سيني شماره 28 برج تقطير مي شود . اما خط لوله اي كه به سمت استريپر ( عريان ساز ) رفته بود وارد آن مي شود . وجود اين برج استريپر در يك پالايشگاه بسيار ضروري مي باشد . زيرا در اين برج از قسمت زير بخار تزريق ميشود . اين بخار سبب ميشود كه مواد سبك تري كه همراه گازوئيل از برج تقطير خارج شده اند همراه با ذرات بخار به سمت بالا رفته و از گازوئيل جدا گردند . اين مواد همراه مفقداري گازوئيل از طريق يك خط لوله ديگر از استريپر به سيني شماره 30 برج تقطير بر گردانده مي شوند . گازوئيل باقيمانده در استريپر كه مواد سبك آن جدا شده وارد پمپ هاي B ، A- 130 مي شود . فشار توليدي اين پمپ ها تقريباً‌Psi 170 مي بلشد . گازوئيل پس از پمپ شدن دو شاخه شده ، يكي از شاخه ها وارد لوله هاي مبدل A-102 و ديگري وارد لوله هاي مبدل B-102 مي شود . از پوسته اين دو مبدل نيز نفت خام عبور مي كند . پس از عبور گازوئيل از اين دو مبدل شاخه ها دوباره بصورت يك لوله در آمده و اين لوله وارد پوسته مبدل 105 مي شود و ازقسمت لوله اين مبدل نفت خام مي گذرد . بعد از آن گازوئيل از مبدل 105 خارج شده و وارد مبدل آبي ( خنك كننده ) 107 مي گردد. پس از آنكه گازوئيل سرد شد و از اين مبدل نيز گذشت يك شاخه فرعي از آن به نفت كوره قبل از ورود به 115- fan تزريق مي شود و شاخه ديگر به سمت ظرف كوالايسر (112-v) مي رود. قبل از ورود گازوئيل به اين ظرف از طريق يك لوله ديگر به آن نفتا تزريق مي شود . ( نفتا جهت تصحيح نقطه ريزشو اشتعال به نفت گاز و نفت كوره اضافه مي شود كه معمولاً‌در تابستان به گازوئيل و در زمستان به نفت كوره اضافه مي شود و بر اساس نتايج آزمايشگاه ممكن است به هر دو اضافه شود پس از آن كه گازوئيل به كوالايسر وارد شد در اين طرف آب موجود در گازوئيل به دليل وزن مخصوص بيشتر در پايين ظرف جمع شده و از گازوئيل جدا مي گردد و اين آب بوسيله يك شير تخليه مي گردد. اگر آب گازوئيل كاملاً گرفته نشده باشد پس از عبور از 110- V (saltdrum) كه طرف حاوي نمك مي باشد رطوبت آن بطور كامل گرفته مي شود و پس از اين مرحله گازوئيل توليد شده براي ذخيره به مخزن فرستاده مي شود . در شكل fuel & gas oil(100unit) نماي كامل مسير عبوري گازوئيل نشان داده شده است . از سيني شماره 24 برج تقطير نفت سفيد از طريق خط لوله گرفته مي شود و اين نفت سفيد اسر يپر (103- V) پيش مي رود . لازم به توضيح است كه استريپر هاي شماره 102، 103، 104از لحاظ كاري كاملاً‌از يكديگر جدا هستند اما به علت كمبود فضا در اين پالايشگاه و براي اشغال كرد جاي كمتر اين سه برج را روي هم قرار داده اند و به ترتيب برج 102 در پايين و برج هاي 103 و 104 در بالاي آن قرار گرفته اند . از لوله حاوي نفت سفيد كه سمت استريپر مي رود يك شاخه جدا شده وارد پمپ B، A 104 با فشار توليدي psi70 مي شود . اين پمپ نفت سفيد را به سمت مبدلها پمپ مي كند . اين نفت سفيد بصورت دو خط لوله وارد قسمت پوسته دو مبدل A103 و B 103 مي شود .

از قسمت لوله اين دو مبدل نفت خام عبور مي كند بعد از عبور نفت سفيد از اين دو مبدل شاخه ها دوباره يكي شده و به عنوان برگشتي به سيني شماره 19 برج تقطير برگردانده مي شود . خط لوله ديگر نفت سفيد را وارد استريپر مي كند . پس از جدا شدن مواد سبك از نفت سفيد در اين برج اين مواد سبك همراه مقداري نفت سفيد به سيني شماره 22 برج تقطير برگشت داده مي شود . نفت سفيدي كه مواد سبك آن در استريپر گرفته شده بوسيله پمپ هاي B، A105 كه فشار توليدي آن در حدودPsi 70 ميباشد . به سمت مبدل 104 پمپ مي شود و از داخل پوسته آن مي گذرد . در داخل لوله هاي اين مبدل نيز نفت خام جريان دارد . نفت سفيد پس از عبور از اين مبدل به دو شاخه تقسيم مي شود . كه يكي از شاخه ها به نفت كوره تزريق مي شود و شاخه ديگر به واحد 400 (kerosene unifining unit ) فرستاده مي شود تا در اين واحد گوگرد زدايي شده و به اندازه مورد نظر خالص گردد . از سيني شماره 15 برج تقطير نفتا گرفته مي شود و توسط يك خط لوله به استريپر (104-V) منتقل مي شود . از اين برج پس از جدا شدن مواد سبك مقداري نفتا همراه مواد سبكي كه به وسيله بخار زني از نفتا جدا شده اند دوباره به برج تقطير برگشت داده مي شود و وارد سيني شماره 14 برج تقطير مي گردد. نفتايكه مواد سبك آن در استريپر گرفته شده نيز ، توسط يك خط لوله از اين برج خارج شده و وارد پمپ 106 مي شود . فشار توليدي از سوي اين پمپ در حدود kg/cm2 4 مي باشد. اين پمپ نفتا را از طريق يك خط لوله پمپ كرده و بعد از اين خط لوله به دو شاخه تقسيم مي شود . شاخه اول آن به نفت كوره تزريق مي شود و شاخه ديگر آن وارد جريان گازوئيل مي شود كه علت اين كار در قسمت هاي قبل توضيح داده شد. از بالاترين قسمت برج تقطير مواد سبك نفتي كه از 1 تا 12 كربن را دارا هستند توسط يك لوله خارج مي شوند . اين مواد را در اصطلاح over head يا مواد بالا سري برج تقطير مي نامند .

over head شامل گاز طبيعي و بنزين سبك و سنگين مي باشد كه به صورت گاز هستند و گاز طبيعي در برج دي بوتان آيزر بوتان و تركيبات سبك آن جدا مي شود (C1-C4)و بنزين سبك به واحد merox مي رود تا تركيبات گوگردي آن جدا شود و بنزين سنگين به واحد تبديل كاتاليستي مي رود تا عدد اكتانش افزايش يابد . over head پس از خروج از برج تقطير ابتدا وارد چهار پنكه A,B,D.D 117- E مي شود ، پس از آنكه دماي آن كمي پايين آمد به يك ظرف دريافت كننده 105- V (receiver) وارد مي گردد . over head ي كه وارد اين ظرف مي شود در اثر سرد شدن قسمتي از آن به مايع تبديل خواهد شد .در پايين اين ظرف ، آب همراه مقداري گاز محلول در آن جمع مي شود . در بالاي آب بنزين سبك و سنگين و گازهاي ديگر اعم ار L.P.G ، اتان ، متان ، هيدروژن سولفوره قرار گرفته است . از خروجي پايين اين برج آب گاز دار بو سيله پمپ 116-P به برج 208منتقل مي شود . تا در آ‎نجا آب آن از زير جدا گشته و گازهاي آن نيز از بالا جدا گردد تا به عنوان سوخت به مصرف كوره برسد . از قسمت بالاي برج 105 گازهاي سبك و مايع نشدي را بوسيله يك خط لوله به flare (مشعل ) پالايشگاه منتقل ميكنند . تا در آنجا سوزانده شود و آلودگي كمتري ايجاد كند اين گازها شامل متان و اتان مي باشد . كه چون مقدار آنها كم است و مصرفي نيز ندارند سوزانده مي شوند . اما بنزين سنگين و سبك L.P.G توسط يك خط لوله از ظرف 105 خارج مي شوند . پس ازاين خط لوله يك شاخه فرعي جدا شده و اين شاخه وارد پمپ 108 مي شود . اين پمپ مواد را دوباره به سمت برج تقطير پمپ كرده و اين قسمت over headبه عنوان برگشتي به سيني شماره 1 برج تقطير پمپ كرده و اين قسمت over head كه از ظرف 105 خارج شده بود به وسيله پمپ هاي B، A 109 به قسمت پوسته مبدل 109فرستاده مي شود . كه در لوله هاي آن مخلوط بنزين سبك و سنگين جريان دارد . قبل از مبدل قبلاً‌واحدي بنام slops بوده كه مواد اضافه كه در همان زمان قابل استفاده نبوده به داخل آن ريخته مي شده است و در صورت لزوم بعد از آن استفاده مي شده است . كه در حال حاضر اين واحد بسته ، از سرويس خارج شده است . over head پس از گذشتن از اين مبدل به وسيله خط لوله به برج 106- V منتقل مي شود . سطح مقطع بالاي اين برج كمتر است . بخاطر اينكه سرعت ملكولي در تمام برج ثابت بماند و افت فشار بوجود نيايد . پس از اينكه over head وارد برج 106 ( دي بوتان آيزر ) شد . در اين برج دو فاز آن ازهم جدا مي شود . فاز سنگين تر كه شامل بنزين سبك و سنگين است در پايين و فاز سبك تر كه شامل گازهاي مايع شدني و همچنين متان و اتان است در بالاي برج جمع مي گردد . از قسمت پايين يك لوله بنزين سبك و سنگين را خارج مي كند . اين خط لوله به صورت دو شاخه در آمده ، شاخه اول وارد قسمت پوسته مبدل 110 كه از لوله هاي آن گازوئيل عي=بور مي كند مي گذرد . اين مبدل يك reboiler مي باشد . پس از گرم كردن بنزين دوباره آنرا به برج 106 بر مي گرداند . شاخه دوم بنزين سبك و سنگين به سمت مبدل 109 رفته و وارد لوله هاي آن مي شود .

گزارش کارآموزی شیمی در پالایشگاه نفت تحقیق گزارش كارآموزي پالايشگاه نفت گزارش کارآموزی كشف نفت درمنطقه غرب شرکت پالایش نفت دانلود پروژه گزارش کارورزی پالایشگاه نفت

فهرست مطالب

مقدمه 1

تاريخچه 2

كشف نفت درمنطقه غرب 4

تاسيس پالايشگاه كرمانشاه 4

آشنايي باواحدهاي مختلفutility 7

شرح كاردستگاه api 8

آب صنعتي 11

واحد توليد برق 16

كمپروسورهاي توليد هوا 17

توليدات پالايشگاه 22

واحدهاي تقطير 25

محصولات پالايشگاه 52

بنزين موتور53

MTBE 54

عدد اكتان 57

نفت سفيد 59

نفت گاز 60

نفت كوره 61

آشنايي باواحدهاي مختلف آزمايشگاه 62

مفاهيم واختصارات 65

انواع وچگونگي انجام آزمايشات 68

آزمايشات انجام شده درآزمايشگاه 71

تعين مقدار TDS 82

تعين درجه خلوص كاستيك سودا 89

اندازه گيري نمك درنفت خام 96

نقطه ريزش 99

اندازه گيري نقطه اشتعال 102

اندازه گيري رنگ مواد نفتي 104

اندازه گيري كل سختي 107

اندازه گيري PHENOL109

آزمايش كلرين114

تقطير 115