گزارش کارآموزی در یک مجتمع پتروشیمی

این گزارش کارآموزی با فرمت Word بوده و قابل ویرایش است همچنین آماده پرینت می باشد

موضوع : گزارش کارآموزی در یک مجتمع پتروشیمی

گزارش کارآموزی در یک مجتمع پتروشیمی : ايجاد يك مجتمع پتروشيمي جهت توليد مواد پايه اي و مياني با استفاده از خوراك اصلي نفتا وتبديل آنها به فراورده هاي نهايي پليمري و شيميايي. مجتمع پتروشيمي اراك جهت توليد مواد پايه‌اي و مياني با استفاده از خوراك اصلي نفتا و تبديل آنها به فراورده‌هاي نهايي پليمري و شيميايي با سرمايه نقدي حدود 600 ميليارد ريال احداث گرديد . سهامداران آن ، شركت ملي صنايع پتروشيمي اراك و بانك ملي ايران كه 49 % از سهام را در اختيار دارد مي‌باشند.

توليدات مجتمع : در ظرفيت كامل توليدات مجتمع بالغ بر 1108000 تن مواد پايه‌اي ، مياني و نهايي مي‌باشد كه نياز بخش وسيعي از صنايع داخلي را تامين و مازاد فرآورده‌ها به خارج از كشور صادر مي‌گردد.

از مشخصه هاي استثنايي مجتمع پتروشيمي اراك استفاده از دانش هاي فني وتكنولوژي و فرآيندهاي پيشرفته ميباشد . توليدات مجتمع بسيار متنوع و عمدتا گريدهاي مختلف را شامل ميشود. از لحاظ انتخاب خطوط توليد كمتر مجتمعي را ميتوان يافت كه از مانند مجتمع پتروشيمي اراكتركيبي از توليدات پليمري و شيميايي ارزشمند و حتي شاخه خاصي از توليدات توليدات نظير سموم علف كش ها را يكجا داشته باشد. مجتمع پتروشبمي اراك از لحاظ تنوع , ارزش فرآورده ها و نقش حساس آن در تامين نياز صنايع مهم كشور كم نظير مي باشد.

خوراك مجتمع : خوراك اصلي مجتمع نفتاي سبك و سنگين است كه از پالايشگاه اصفهان واراك از طريق خطوط لوله تامين مي شود . خوراك ديگر مجتمع گاز طبيعي است كه از خط لوله سراسري مجاور مجتمع اخذ مي گردد . ضمنا حدود 6000 تن آمونياك و حدود 153000 تن در سال اكسيژن در واحد جداسازي هوا در مجتمع توليد مي گردد.

هدف از طراحي اين واحد ذخيره سازي و انتقال نفتاي سبك و سنگين مي باشد نفتاي سبك و نفتاي سنگين يا از پالايشگاه مجاور مجتمع يا بوسيله تانكرها از طريق جاده مستقيماً دريافت مي گردد. آنگاه در مخزنهاي مناسب (سقف گنبدي ثابت يا سقف شناور ) ذخيره مي شودو نفتاي سبك و سنگين بطور جداگانه به واحد الفين انتقال يافته ومطابق با نياز پروسس به نسبتهاي مختلف مخلوط مي گردند.

فلسفه طراحي : سيستم ذخيره سازي نفتا طراحي شده است براي ذخيره كردن نفتا تحت سخت ترين شرايط محيطي محل كه عامل تعيين كننده فشار بخار محصول ذخيره شده مي باشد و همچنين اطمينان از تأمين خوراك واحد الفين تحت همه شرايط .

ذخيره سازي نفتا: در صورتيكه دريافت نفتا از طريق تانكر ويا از پالايشگاه مجاور مقدور نباشد مخازن نفتا مي توانند به مدت 10 روز خوراك واحد الفين را تأمين نمايند. با توجه به ظرفيت مورد نياز و فشار طراحي (0.6 bar) هر تانك قطر آن نبايستي از 17500 mm تجاوز كند فشار بخار نفتاي سبك در 400c ، 1.16 bar مي باشدبنابراين مي بايست از مخازن ذخيره سازي تحت فشار استفاده كرد با توجه به حجم مايع ذخيره شده وفشار كم آن مخازن سقف گنبدي بهترين راه حل اقتصادي براي ذخيره سازي نفتاي سبك مي باشد. فشار بخار نفتاي سنگين در400c ، 0.2 bar مي باشدبنابراين به منظور اجتناب از بخارات خطرناك براي ذخيره سازي آن از مخازن سقف شناور استفاده مي شود تعداد مخازن ذخيره سازي نفتا طوري برآورد شده است كه زمانيكه يك مخزن در حال پر شدن است مخزن ديگر در حال تخليه به واحد باشد براي ذخيره كردن نفتاي سبك با توجه به قطر ماكزيمم مجاز آنها بيش از دومخزن در نظر گرفته شده است.

شرح پروسس: به طور معمول نفتاي سبك و سنگين از طريق دو خط مجزا از پالايشگاه مجاور دريافت مي گردد. جريان نفتاي سبك از طريق خط 10//-86-LG2 دريافت و توسط FQT-001 اندازه گيري ودر 8تانك سقف گنبدي به شماره هاي 86-TK-01A/H كه ظرفيت هر كدام 3600 m3 مي باشد ذخيره مي گردد. ظرفيت كل مخازن ذخيره سازي نفتاي سبك طوري در نظر گرفته شده است كه خوراك واحد الفين در حالت 100% رابه مدت 10 روز تأمين كند.

جريان برش C6 از واحد بوتن 1 دريافت شده وبا نفتاي سبك دردرون مخازن مربوطه مخلوط مي گردد تانكها طوري طراحي شده اند كه فشار بخار نفتا رادر حداكثر دماي محيط بتوانند تحمل كنند به همين منظور هرمخزن به يك pressure Relief Valve مجهز گرديده كه عمل تخليه بخارات از طريق Collection header به Blow Down صورت مي گيرد .فشار داخل مخازن در محدوده 0.2-0.4 bar نگهداري مي شود. همچنين هر مخزن به يك شير اطمينان مجهز شده است تادر مقابل افزايش فشار محافظت شود كه اين شير اطمينان در هنگام عمل به اتمسفر باز مي شود.

در فصل سرما نفتاي انباشته شده در مخازن ممكن است تا دماي خيلي پايين سردشوند (حداقل دماي طراحي شده -16oc) فشار بخار نفتاي سبك در دماي پائين كمتر از فشار اتمسفر مي شودوبه منظور جلوگيري از ايجاد خلاء درون تانكها هر مخزن به يك شير كنترل فشار محهز شده است كه هر وقت فشار درون هر مخزن به كمتر از فشار تنظيمي شير كنترل فشار برسد از طريق همين شير كنترل ، نيتروژن به درون مخزن تزريق مي شود . اگر چنانچه اشكالي يا نقصي در اين شير بوجودآيد وعمل نكند يك Breathing Valve روي هر مخزن نصب شده است كه با تزريق هوا به داخل مخزن از ايجاد خلاء جلوگيري مي كند هر مخزن به نشان دهنده هاي سطح مايع كه به صورت محلي ونيز در اطاق كنترل نصب شده اند و همچنين به سيستم اخطار سطح پايين مايع و سيستم اخطار سطح بالاي مايع مجهز مي باشد علاوه براين يك Very high Level Swich در نظر گرفته شده كه براي بستن Solenoid Valve كه روي خط تغذيه 10//-86-LG3 نصب شده است بكار مي رود همچنين يك Very Lowe Level Swich در مواقعي كه سطح مايع خيلي پايين است پمپ انتقال 86-p-00-01 را از سرويس خارج مي كند تاپمپ در مقابل كاويتاسيون محافظت شود هر مخزن به نشاندهنده هاي فشار ودماي محلي و نشانده هايي ككه در اطاق كنترل نصب شده اند ونيز به سيستم اخطار فشار بالا وپايين مجهز مي باشد جريان نفتاي سنگين از طريق خط 8//-86-HG2 دريافت و توسط FQT-004 اندازه گيري مي شود. ودر دو مخزن سقف شناور 86-TK-02 A/B كه ظرفيت هر كدام 1100m3 مي باشد ذخيره مي گردد ظرفيت كل مخازن ذخيره سازي نفتاي سنگين طوري در نظرگرفته شده است كه خوراك واحدالفين رادر حالت 100% كاركرد به مدت10 روز تأمين كندهر دومخزن نفتاي سنگين به نشاندهنده هاي سطح و سيستم اخطار بالا يا پايين بودن سطح مايع مجهز شده اند علاوه براين براي جلوگيري از خطر لبريز شدن نفتاي سنگين يك Very high Level Swich در نظر گرفته شده است كه باعث بسته شدن Solenoid Valve مي شود دماي نفتاي درون مخازن توسط دستگاههاي نشاندهنده در اتاق كنترل ودر محل نشان داده مي شود. نفتاي سبك از طريق 12//-86-LG 22 توسط پمپهاي انتقال 86-P-00-01 A / B كه از نوع پمپهاي عمودي سانتري فوژ هستند مكيده شده و از طريق خط 6//-86-LG 23 به واحد الفين فرستاده مي شود.

خطوط تخليه هردو پمپ بوسيله خط 2//- 86 – LG 34 به مخازن متصل مي شوند و همچنين خطوط برگشتي (Recycle) هردو پمپ كه مجهزبه فلو اريفيسهاي fo-031 /032مي باشند توسط خط 4//-86-LG 24 به مخازن متصل مي شوند از دو خط ذكر شده هنگام راه اندازي پمپ براي تخليه بخارات و برالي رسيدن فشار پمپ به فشار عملياتي نرمال استفاده مي شود پمپها در مقابل كاهش زياد جريان مي بايست محافظت شوند به همين منظور اگر مقدار دريافت نفتاي سبك توسط واحد الفين از واحد مخازن به كمتر از حداقل ظرفيت پمپهاي ارسالي نفتاي سبك برسد كنترل كننده FIC-002 با بازكردن كنترل ولو FV-002 مازاد نفتاي سبك مورد نياز الفين رااز طريق خط برگشتي به مخازن برمي گرداند (منظور از حداقل ظرفيت پمپ 30% ظرفيت طراحي شده براي پمپ مي باشد) نفتاي سنگين از طريق خط 3// -86 –HG 9 توسط پمپهاي 86-P-00-02 A/ B كه از نوع پمپهاي سانتري فوژي افقي مي باشند مكيده شده واز طرق خط 3// -86 –HG 18 به Daily Tank واز طريق خط 3// -86 –HG 10 به واحد الفين منتقل مي شود .همچنين اين پمپها مانند پمپهاي ارسال نفتاي سبك مي بايست از كاهش زياد Flow محافظت شوند به همين منظور اگر مقدار مورد نياز نفتاي سنگين براي واحد الفين كاهش يابد كنترل كننده جريان FIC-003 از طريق خط برگشتي نفتاي سنگين مازادرا به مخازن برمي گرداند در شرايط نرمال براي هر دونوع خط برگشتي نفتاي سنگين مازادرا به مخازن برمي گرداند در شرايط نرمال براي هردو نوع نفتا يكي از مخازن در حال خالي شدن وهم زمان يكي ديگر در حال پرشد ن مي باشد و بقيه مخازن نفتاي سبك در ظرفيت كاملاً پر نگه داشته مي شوند.

در حالتي كه نفتا از پالايشگاه مجاور مجتمع قابل استفاده نباشد مي بايست همان مقدار نفتاي مورد نياز مجتمع را از پالايشگاههاي ديگر وارد كنيم به همين منظور براي دريافت نفتا از پالايشگاههاي ديگر سيستم un Loding پيش بيني شده است كه در اين سيستم نفتا از تانكرهاي جاده اي تخليه وبه مخازن مربوطه ارسال مي گردد. اين سيستم شامل چهار پمپ 86-p-00-03 A /D است كه ظرفيت هريك از اين پمپها 60 m3/hour مي باشد (معمولاً سه پمپ در سرويس و يك پمپ يدكي است) هر كدام از اين پمپها مجهز به يك خط (Suction Line) است وهر خط مكش به دو اتصال دهنده موقت كه هر يك به راحتي وبه سرعت به يك تانكر جاده اي متصل مي شوند مجهز مي باشد به اين طريق هنگامي كه يك تانكر درحال خالي شدن مي باشد تانكر دوم (كه قبلاً به وسيله اتصال دهنده هاي وقت به خط مكش متصل شده است ) آماده تخليه مي باشد حداقل زمان مجاز براي در سرويس قرارگرفتن هر پمپ 45 دقيقه درهر ساعت مي باشد.

شرح كنترل واحد : سيستم ذخيره سازي خوراك مايع مجتمع جهت دريافت ، ذخيره سازي و انتقال نفتاي سبك و سنگين به عنوان خوراك براي واحد الفين در نظر گرفته شده است چون فشار بخار نفتاي سبك در دماي محيطي بالا بيش از فشار اتمسفر مي باشد بنابراين بايد در مخازن حت فشار در فشار ثابت ذخيره شود. به علت دوربودن مخازن ذخيره سازي از پروسس به منظور جلوگيري از آسيب رسيدن به پمپها هنگاميكه واحد الفين به مقدار نفتاي كمي احتياج دارد از كنترل كننده هاي جريان استفاده شده است.

كنترل كننده جريان : حداقل جريان پمپهاي A/B 86-P-001 به وسيله كنترل كننده جريان FIC-002 تأمين مي شودودر صورتي كه مقدار نفتاي مورد نياز واحدالفين كمتر از حداقل ظرفيت پمپها باشد مازاد نفتا به وسيله بازشدن Control valve fv-002 از طريق خط برگشتي به مخزن برمي گردد همان عمل را كنترل كننده جريان FIC-003 براي پمپهاي نفتاي سنگين A/B 86-P-00-02 بوسيله شير كنترل fv-003 روي خط برگشتي انجام مي دهد.

كنترل كننده فشار : فشار بخار نفتاي سبك با تغيير دما تغيير مي كند .در 40oc فشار بخار آن به bar0.35مي رسددر حاليكه در دماي پايين تر از 20oc فشار بخار آن به كمتر از فشار اتمسفر مي رسد. براي نگه داشتن فشار در حدود 0.4 bar هنگامي كه فشار از مقدار تنظيم شده تجاوز مي كند بوسيله يك Pressure Relief Valve كه براي هر مخزن در نظر گرفته شده بخارات اضافي به Blow Down تخليه مي شوند وهمچنين هنگامي كه فشار ازمقدار تنظيم شده كمتر شود نيتروژن از طريق Blanketing Valve به مخزن وارد مي شود.

واحد هيدروژناسيون بنزين پيروليز : P.G.H: (PYROLYSIS GASOLINE HIDROGENATION) : واحد P.G.H در مجتمع پتروشيمي اراك در بخش اولفين و يكي از مجتمع هاي جانبي آن محسوب مي شود و در مجتمع هائي وجود دارد كه خوراك ورودي به واحد اولفين شامل تركيبات سنگين تر از مانند نفتا و گازوئيل باشد . اين واحد از واحدهاي جانبي پتروشيمي اراك مي باشد و توليد بنزين مرغوب براي مصارف صنعتي و نه براي مصرف سوخت بلكه براي توليد مواد با ارزش افزودة بالاتر از گازوئيل مدنظر مي باشد . توليد سالانه اين واحد 105 هزارتن در سال مي باشد .

خوراك ورودي به اين واحد كه از واحدهاي ديگر بخش اولفين به دست مي آيد شامل تركيبات پارافيني ، اولفيني و آروماتيكي مي باشد كه تركيبات آلكا دي اني نيز در آنها وجود دارد . تركيبات آلكا دي اني به دو صورت در كيفيت محصول تاثير مي گذارند اول اينكه با اكسيد شدن توسط اكسيژن در مجاورت كاتاليزور آهن كه در جداره لوله ها و مخازن وجود دارد باعث ايجاد تركيبات رنگي مي كند و رنگ محصول نهايي كه در اينجا بايد بي رنگ باشد كدر مي شود . دوم آنكه با واكنش پليمري ايجاد صمغ كرده و در مخازن با ايجاد يك لاية ضخيم مانع از انتقال مواد شده و يا در لوله ها باعث گرفتگي آن مي شوند . بنابراين بايد تاثيرات اين مواد مزاحم تا حد امكان كاهش يابد به همين دليل در بخش اولفين واحد جانبي P.G.H نيز قرار داده شده است كه هدف آن تبديل مواد دي اولفيني كه ناپايدارند به مواد پايدار پارافيني مي باشد. بطور كلي اين واحد شامل دو بخش يكي واكنش(RACTION) و ديگري جداسازي (DISTILLATION) مي باشد.

در بخش اول خوراك پس از صاف شدن توسط فيلتر و جداسازي آب و گاز آز آن توسط پمپ و پس از گرم شدن و تركيب با هيدروژن به داخل راكتور پمپاژ مي شود . در داخل راكتور تركيبات دي اني و هيدروژن در حضور كاتاليزور پالاديم با يكديگر تركيب شده و توليد مواد پارافيني مي نمايند بعد از عمل واكنش محصولات خروجي از راكتور به مخزن جداكننده دما بالا V-1002وارد شده و در اين قسمت برشهاي سنگين و سبك از هم جدا مي شوند. برشهاي سبك پس از خنك شدن توسط هوا و آب وارد مخزن جداكنندة V-1003 شده و در آنجا تركيبات سبك ( عمدتا هيدروژن ) و سنگين از هم جدا شده و هيدروژن به داخل لاين خوراك بازگشت داده مي شود . و تركيبات سنگين به همراه تركيبات سنگين حاصل از V-1002 به مرحلة دوم فرستاده مي شوند. مرحلة جداسازي شامل سه برج تقطير با شرايط دما و فشار متفاوت براي جداسازي تركيبات برشهاي مي باشد. بدين ترتيب كه تركيبات خروجي از بخش اول وارد برج جداكنندة برش (T-1001 ) شده و از پائين تركيبات سنگين وارد برج جداكنندة (T-1003) شده و از بالاي برج T-1001 تركيبات بدست مي آيد . در برج جداكنندة برش (T-1003) ، از تركيبات سنگين تر جدا شده و از بالاي برج خارج مي شود و تركيبات سنگين تر از پائين برج خارج شده و براي جداسازي به برج جداسازي (T-1002) فرستاده مي شوند. در برج جداسازي ، از مواد سنگين تر جدا شده و از بالاي برج خارج مي شود و مواد سنگين تر تحت عنوان HEAVY ENDS بعنوان سوخت در قسمت HOT SECTION مورد استفاده قرار مي گيرند.

محصولات هر كدام جداگانه به مخازن ذخيره سازي فرستاده مي شوند. تركيبات را كه شامل مقدار زيادي بنزن است (تقريبا 90%) به پتروشيمي تبريز فرستاده شده تا در آنجا پس از عمل جداسازي كامل و واكنش با اتيلن ، پلي استايلن توليد شود و را به نسبت مشخص تركيب كرده و پس از بارگيري به كشورهاي اروپائي مي فرستند تا در آنجا محصولاتي با ارزش افزودة بسيار بالاتر مانند عطر ساخته شود.

پس از توزيع كلي دربارة فرآيند اكنون به شرح جزئيات فرايندي پرداخته مي شود :

جزئيات عمليات : خوراك با تركيب درصد جدول 1 با دماي 40 درجه سلسيوس و فشار 5/4 بار بداخل يك فيلتر توري دار وارد مي شود. اين فيلتر از نوع ايستاده (STRINER) بوده و ذرات جامد را از مايع توسط توري جدا مي كند. و اين ذرات در ته فيلتر جمع شده و پس از مدتي فيلتر براي شستشو از عمليات خارج شده و فيلتر دوم كه بصورت موازي با آن قرار دارد شروع به كار مي كند. فشار عملياتي فيلتر 3/4 بار و دماي آن 40 درجه سلسيوس مي باشد علت استفاده از فيلتر در اين منطقه اين است كه ذرات جامد كه از ماقبل وارد سيستم شده است يا باعث بسته شدن دريچه لوله ها و يا باعث جرم گرفتگي لوله هاي مبدل مي شود كه در اين حالت انتقال حرارت كندتر و راندمان انتقال حرارت كاهش مي يابد. و يا اينكه سطح مؤثر كاتاليزورها را مي پوشاند و يا باعث از بين رفتن قسمتهاي داخلي پمپهاي فرآيندي مي شود. بنابراين قبل از تمام اين تجهيزات بايد فيلتر وجود داشته باشد.

مخلوط حاصل حاوي مقدار زيادي آب و گازهاي سبك است كه از قسمتهاي قبل وارد اين مرحله مي شوند. گازها در كار پمپ و راكتور اختلال ايجاد كرده و آب باعث ايجاد محيط اسيدي و خوردگي تدريجي لوله ها مي شود. بنابراين اين مواد بايد تا حد ممكن از مخلوط جدا شوند كه اين عمل توسط يك مخزن سه فازي (V-1001) انجام مي گيرد . اين مخزن به شكل استوانة افقي بوده و داراي يك صفحه موج گير شبكه اي مي باشد . مايعات از يك طرف اين صفحه وارد مي شوند و در اثر ورود ايجاد تلاطم مي نمايند . كار اصلي اين صفحة توري شكل از بين بردن اين تلاطم ها و امكان جداسازي سه فاز آب ، مواد آلي سنگين و گازهاي سبك مي باشد. آب به دليل سنگين تر بودن در پائين مخزن ، گازها بعلت سبك تر بودن در بالا جمع آوري شده و متناوبا تخليه مي شوند . دما و فشار اين مخزن 40 درجه سلسيوس و 3/3 بار مي باشد. كار ديگر اين مخزن ذخيره كردن مايع براي ايجاد دبي ثابت در فرآيند ميباشد. گازهاي خروجي از اين مخزن به مخزن جمع آوري گازها فرستاده مي شوند. هيدروكربنهاي سنگين خروجي از اين مخزن به يك پمپ از نوع سانتريفيوژ فرستاده مي شوند اين پمپ با يك پمپ ديگر از همان نوع بصورت موازي قرار دارد تا در صورت نياز به سرويس يا از كارافتادگي از آن استفاده شود.

گزارش کارآموزی در یک مجتمع پتروشیمی واحد الفین گزارش کار آموزی واحد الفین در یک پتروشیمی كارآموزي واحد الفين پتروشيمي اراك گزارش کارآموزی مجتمع پتروشیمی اراک پروژه تحقیق کار اموزی گاز کروماتوگرافی در مجتمع پتروشیمی اراک گزارش کار آموزی رشته مهندسی شیمی در واحد الفين پتروشيمي

فهرست مطالب

الف - پتروشيمي اراك در يك نگاه 4

- هدف 4

- سهامداران 4

- تاريخچه 5

- توليدات مجتمع 5

- موقعيت مجتمع 5

- تاريخچه احداث 5

- اهميت توليدات مجتمع 6

- خوراك مجتمع 7

- نيروي انساني 7

- مصارف توليدات مجتمع 8

- واحدهاي مجتمع 9

- واحدهاي سرويس هاي جانبي 10

- دستاوردهاي مجتمع 11

- حفظ محيط زيست 11

- اسكان و امكانات رفاهي 12

ب _ تجهيزات 14

- شير (VALVE) 14

- ظروف يا مخازن (VESSELS) 17

- مبدل حرارتي (HEAT EXCHANGER) 18

- پمپ (PUMP) 20

- بخار آب STEAM)) 25

- مولد بخار (STEAM GENERATION UNIT) 26

- برجها (TOWERS) 28

ج – آشنائي با قسمتهاي مختلف واحد الفين و نحوة كاركرد و شرايط عملياتي آن 32

- مبناي طراحي 33

- شرح پروسس 39

- شرح كنترل واحد 45

- سرويسهاي جانبي 47

- مقررات پيشگيري از حوادث 50

- مخازن محصول 52

د – واحد هيدروژناسيون بنزين پيروليزP.G.H : 55

جزئيات عمليات 58

- راكتور هيدروژناسيون 61

عمليات جداسازي 73

- برج 1001 ( DEPANTANIZER ) 73

- برج 1003 (DEHEXANIZER) 80

- برج 1002 (DEHEPTANIZER) 82

- جداول 85